Cilt Sağlığı ve Beslenme Arasında Nasıl Bir İlişki Var?

Cilt sağlığı ve beslenme birbiri ile son derece ilişkili bir konudur. Sağlıklı bir cilt dokusunun en iyi dostlarından birinin yine sağlıklı ve düzenli bir beslenme olduğu söylenebilir. Işıl ışıl bir cilde sahip olmak için kişinin beslenmesinde dikkat etmesi gereken noktalar büyük önem taşır.

Proantosiyanidinler bakımından zengin bir içeriğe sahip olan üzüm çekirdeği ekstresinin cilt üzerindeki etkileri uzun süreli ve düzenli kullanım ile ortaya çıkabilir. Kozmetik olarak hazır satılan E vitaminlerinden 50 kat daha etkili olan üzüm çekirdeği ekstresinin, yine cilt bakımı için hazırlanmış olan C vitamini ürünlerden 20 kat daha etkili bir antioksidan özelliğe sahip olduğu düşünülmektedir (1).

Üzüm çekirdeği ekstresi cilt dokusu için önemli olan kolajenin, dokulara bağlanmasında görev yapar. Kolajenin beslenme ile vücuda alınması için kolajen açısından zengin içeriklerin beslenme düzenine katılması gerekir. Sağlıklı ve düzenli bir beslenme düzeninde özellikle cilt bakımı konusunda etkin rol oynayan üzüm çekirdeği ekstresi antialerjenik ve antinflamatuvar olarak etki eder.(11)

Sağlıklı beslenme ve cilt bakımı konusunda bir diğer mucizevi bir besin olan Açai berry; anti-inflamatuvar, antioksidan özelliğe ile kişinin cilt sağlığının korunmasının yanı sıra, tüm vücut sağlığı noktasında da büyük kazançlar elde edilmesini sağlamaya faydalı olur (1).

Asai üzümü içeriğinde bulunan; antosiyanidin, proantosiyanidin, flavonoidler ve diğer güçlü yapıdaki antioksidanlar ile birlikte vücut sağlığının desteklenmesinde ve korunmasında görev yaparlar. Asai üzümünde bulunan bu antioksidanlar etki biçimlerine göre iki ana gruba ayrılır. Yavaş etkili ve hızlı etkili olmak üzere işlev gösteren bu antioksidanlar cilt bakımı uzmanları tarafından kullanılması tavsiye edilen kozmetik ürünler içesinde de oldukça sık kullanılır (2,3)

Cilt Sağlığına İyi Gelen Vitaminler Nelerdir?

Sağlıklı bir cilde sahip olmak için vücudun ihtiyaç duyduğu vitaminler arasında A, C, E, D ve B vitamini ilk dikkat çekenlerdir. Çinko normal cildin korunmasına katkıda bulunur. (4) Beslenme önerilerinde yer alan;

• Avokado
• Havuç
• Kayısı
• Portakal
• Sarı renkli meyve ve sebzeler
• Domates
• Yaban mersini
• Fasulye
• Bezelye
• Mercimek gibi ürünlerin düzenli tüketiminin cilt sağlığı ve beslenme arasındaki bağı olumlu yönde etkilediği düşünülür.

C Vitaminin Cilde Olumlu Etkileri Nelerdir?

C vitamini cildin normal fonksiyonu için gerekli olan normal kolajen oluşumuna katkıda bulunur (7).

Likopen açısından zengin bir besin olan domates, ultraviyole ışınların zararlı etkilerinden cildi koruyarak lekelenmelerin önüne geçebilir. Antioksidan açısından zengin domates ve çilek tüketiminin cilt bakımı konusuna oldukça önemli olduğu bilinenler arasında yer alır. Bu besinlerin doğru ve düzenli tüketimi sağlıklı bir cilt için önerilir.

Akne Problemleri

 Akne problemleri cilt sorunları arasında belki de en çok sık karşılaşılan sorunlar arasında yer alır. Akne oluşumuna sebep olduğu düşünülen besinler ise;

• Şekerli ve gazlı içecekler
• Fast food gıdalar
• İşlenmiş tahıllar
• Çikolata olarak sayılabilir.

Cilt dokusunda alerjiye neden olduğu düşünülen bazı besinler ciltte kızarıklıklar, soyulma ve kaşıntı gibi sorunları ortaya çıkarabilirler. Cilt açısından düşünüldüğünde alerjik besin olarak ilk akla gelenler ise; yumurta, süt, buğday, soya, kuruyemişlerin bazıları, mercimek, kivi, balık ve kabuklu deniz hayvanlarıdır.

Günlük Su Tüketimi

İnsan vücudunun ve cilt dokusunun büyük bir bölümü sudan ibarettir. Gün boyu yeterli miktarlarda suyun alınması cilt sağlığı açısından büyük önem taşır (5). Cildin ihtiyaç duyduğu nemi almasında su içmenin önemi büyüktür. Mucizevi etkilere sahip su;

• Cilt hücrelerinin yenilenmesinde etkili olur.
• Cilde canlı ve ışıltılı bir görünüm katar.
• Ciltte bulunan toksinlerin uzaklaştırılmasını sağlar. Bu nedenle akne ve siyah nokta tedavisinde büyük etki ortaya çıkarır.
• Yağlı cilt türüne sahip kişilerin yağ dengelerinin korunmasında yardımcı olur.

Günlük Kafein Tüketimi

Cilt bakımı ve beslenme konusunda ele alınması gereken bir diğer konu kafein tüketimidir. Günlük uygun düzeydeki kafein miktarının 2-3 bardak olduğu düşünülür. Bunun üzerinde alınan kafeinin cilt sağlığı açısından olumsuz etkileri olabileceği bilinmelidir. Diüretik olarak etkisi bulunan kahvenin cildin susuz kalmasında da etkisi vardır. Vücudun susuz kalması cilt kuruluğuna ve cansızlığına neden olabilir. Kuru ciltlerde kırışıklık oluşumu daha hızlı ortaya çıkabilir (6).

Günümüz insanının yoğun olarak karşı karşıya kaldığı stres durumları da cilt sağlığı üzerinde olumsuz etkiler ortaya çıkarabilmektedir. Stres hormonunun yaşlanmayı hızlandırdığı konusunda bilgiler edinilmiştir.

Antioksidan Açısından Zengin Besinler Nelerdir?        

Cilt sağlığının artırılmasında etkili olan antioksidanlar; yumurta, karaciğer ve süt ürünlerinde de bol miktarda bulunur. Bunlar A vitamini açısından oldukça zengindir. Yağlı tohumlar arasında yer alan fındık ve ceviz E vitamini açısından yüksek potansiyele sahiptir. Yine yeşil yapraklı sebzeler de E vitamini için kullanılabilir. Vücudun ihtiyaç duyduğu C vitamini için ise limon, portakal, çilek, biber ve çoğu sebze meyve günlük diyette yer almalıdır. Ispanak, havuç, bezelye, mango gibi parlak renge sahip sebze ve meyvelerin beta karoten açısından zengin olduğu bilinir. Mısır, portakal ve papaya tüketimi ile birlikte zengin bir lutein alımı gerçekleşebilir (8,9).

Beslenme ve Cilt Sorunları Arasındaki İlişki

Cilt bakımı ve beslenme birbiri ile son derece güçlü bağı olan iki ayrılmaz öğedir. Özellikle ergenlik çağında ortaya çıkan akne problemleri düzenli ve dengeli bir beslenme akne sorunlarının ortadan kaldırılmasına yardımcı olabilir.

Vücut kendiliğinden doğal bir biçimde kolajen üretimi yapabilir. Yaşlandıkça azalmaya başlayan kolajen üretiminin sağlıklı bir cilt için dışarıdan desteklenmesi gerekir. Vücutta kolajen yüzdesinin düşmeye başlaması ile kırışıklıklar ortaya çıkmaya başlayabilir. Bunun başlıca nedeni elastikiyet kaybı olarak düşünülür. Düzenli olarak kolajen takviyesi alan kişilerde kırışık görünümünde %20 oranında azalma görülmesi beklenir. Burada tedavinin düzenli olması etkilidir (10).

Kolajen doğal olarak; kemik suyu, kabuklu deniz ürünleri, tavuk, balık, yumurta akı, ginseng, turunçgil, yapraklı yeşillikler, sülfürden zengin kereviz, sarımsak, soğan ve turpta bulunur. Bu besinlerin cilt bakımı ve beslenme diyetinde özellikle tüketilmesi tavsiye edilir. Sağlıklı cilde sahip olmak için kaliteli ürün kullanmak çok önemlidir. Vitabiotics bünyesindeki ürünler, cilt sağlığını korumaya destekçi özelliklere sahiptir.

Kaynakça

1. YIKMIŞ, S., & DEMİR, E. (2023, February). ÜZÜM ÇEKİRDEĞİNİN FONKSİYONEL ETKİLERİ. In International Conference on Trends in Advanced Research (Vol. 1, pp. 209-214).

2. Heinrich, M., Dhanji, T., & Casselman, I. (2011). Açai (Euterpe oleracea Mart.)—A phytochemical and pharmacological assessment of the species’ health claims. Phytochemistry Letters, 4(1), 10-21.

3. AYVAZ, Z. (2021). Antioksidanlar. Ekoloji, 26.

4. 01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği

5. Palma, L., Marques, L. T., Bujan, J., & Rodrigues, L. M. (2015). Dietary water affects human skin hydration and biomechanics. Clinical, cosmetic and investigational dermatology, 413-421.

 6. Wachamo, H. L. (2017). Review on health benefit and risk of coffee consumption. Med. Aromat. Plants, 6(4), 1-12.

7. 01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği

8. Güleşci, N. & Aygül, İ. (2016). Beslenmede Yer Alan Antioksidan Ve Fenolik Madde İçerikli Çerezler . Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi , 5 (1) , 109-129 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/gumussagbil/issue/23825/253821

9.Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER), 2019.

10. Ersus Bilek, S. & Kaya Bayram, S. (2015). Kolajen Hidrolizatının Fonksiyonel Bir Bileşen Olarak Gıda Endüstrisinde Kullanılması . Akademik Gıda , 13 (4) , 327-334 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/akademik-gida/issue/55786/763643

11.https://www.sciencedirect.com/topics/biochemistry-genetics-and-molecular-biology/grape-seed-extract