Bağışıklık Sistemi ve Bilmeniz Gerekenler
Havaların soğuması ile birlikte artış gösteren hastalıklara karşı korunmak için hepimiz bağışıklık sistemi güçlendirmenin yollarını arıyoruz. Soğuk algınlığı, bronşit, grip gibi üst solunum enfeksiyonlarının yaygınlaştığı sonbahar ve kış dönemlerinde vücudu dış etkenlerden korumak çok daha büyük bir önem taşıyor. Düzensiz beslenme, stres, yorgunluk, uykusuzluk, vitamin ve mineral eksikliği vücut direncinin azalmasına yol açabiliyor. Vücudun savunmasını zayıflatan bu etkenler beraberinde hasta olma riskini getiriyor. Desteklenmiş bir bağışıklık sistemine sahip olmak için öncelikle sistemin nasıl çalıştığını anlamak gerekiyor.
Hastalıklara karşı savunma sistemiyle donatılan insan vücudu, kendi kendini iyileştirme gücüne sahiptir. Hastalığa yol açabilecek maddeler tarafından uyarılan vücutta bağışıklık sistemi devreye girer ve yabancı bir mikroorganizmayla karşılaştığında belirli hücreler bu maddelerden kurtulmak için mücadele etmeye başlar. Bağışıklık sistemi vücudu virüslere, mikroplara ve bakterilere karşı savunan hücre, protein ve organ ağından oluşur. Vücuda girmeye çalışan tüm maddeleri tanıma, ayrıştırma ve zararlı gördüklerini yok etme üzerine çalışan bağışıklık sistemi birbirine benzeyen maddeleri bile ayırabilme özelliğine sahiptir. Bakteri, parazit, virüs gibi hastalığa neden olan her türlü organizma ve maddeye karşı savaşmak bağışıklık sisteminin görevidir. Vücuda zarar veren maddelerle mücadele etmek ve etkisiz hale getirmek için çalışan immün sistemi mikropların oluşturduğu zararlı kimyasal madde olan toksinlere karşı antikor üretir. Vücut tarafından üretilen ve doğal savunma mekanizması olan antikorlar zararlı maddelerle savaşarak vücudu koruma altına alır.
Bağışıklık Sistemini Desteklemek için Nelere Dikkat Edilmeli?
Hastalık ve enfeksiyon riskine karşı desteklenmiş bir bağışıklık sistemine sahip olmak için günlük tüketilmesi gereken besin grupları, uyku düzeni, sıvı tüketimi, egzersiz gibi birçok etken faktör bulunuyor.
Bol su içmek
Vücuttaki tüm besinleri ve atıkları kan ve lenf sıvıları yoluyla taşıyan bir çözücü olan su; immün sistemi için vazgeçilmezdir. Besinlerin hücrelere işlenmesinde, vücudun gereksiz gördüğü atıkların atılmasında, bakteri ve virüslere karşı savaşılmasında yardımcı olur. Yeterli su tüketimi kanın tüm hücrelere yeterli seviyede oksijen taşımasını sağlarken tüm sistemlerin en iyi şekilde çalışmasında lokomotif görevi görür.
Düzenli Beslenme
Bağışıklık sisteminin zayıflamasındaki en yaygın sebeplerin arasında besin yetersizliği gelir. Yeterli protein alımı, vitamin ve mineraller açısından zengin meyve ve sebze tüketimi büyük önem taşıyor. Özellikle C vitamini açısından zengin olan besinler vücut direncini arttırır. Paketlenmiş ve işlenmiş hazır gıdalar, kafein ve alkolün fazla tüketimi, sigara kullanımı ise bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olur.
Uyku Düzeni
Desteklenmiş bir bağışıklık sisteminin etkenlerinden biri de uykudur. Düzensiz ve az uyuyan kişilerde vücut direnci düştüğü için hastalıklara daha kolay yakalanma riski doğabilir.
Düzenli egzersiz
Egzersiz yapmanın bağışıklık sistemi üzerindeki etkisi egzersizin süresi, yoğunluğu, bireyin fiziksel uygunluğu gibi pek çok değişkene bağlıdır. Bununla birlikte, yapılan araştırmalar hafif ve orta şiddetli egzersizlerin bağışıklık sistemi fonksiyonlarını arttırdığını göstermektedir. Düzenli egzersiz aynı zamanda stres savar olma özelliği taşıyor. Bağışıklık sistemini baskılayan olumsuz etkenlerden biri olan stres unsurunun vücutta yarattığı baskı düzenli egzersiz ile azaltılabilir.
Hava kirliliği
Sonbaharda hava değişimi ile birlikte aniden kuruyan hava, solunum yolu hastalıklarına sebep olabilir. Viral olarak nitelendirilen hastalıklar ani ısı düşüşüyle ortaya çıkarken kuruyan hava ve hava kirliliği virüslerin hızla çoğalmasına neden olabilir.
Kötü alışkanlıklar
Desteklenmiş bir bağışıklık sisteminin önündeki engellerden biri de alkol ve sigara tüketim oranıdır. Sigara içenler ve yoğun alkol tüketenlerde hastalıklara karşı savunmasız kalma ve bağışıklık sisteminde zayıflama görülebilmektedir.
Gereksiz antibiyotik kullanımı
Doktor önerisi olmadan kullanılan gereksiz antibiyotikler vücutta dirençli mikropların gelişmesine neden olurken, antibiyotiğe karşı direnç oluşmasına yol açar.
Takviye Gıdalar
Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunmak için bol vitaminli, protein ağırlıklı besin tüketimi büyük önem arz eder. Her ne kadar tüketilen besinlerin vitamin ve mineraller açısından zengin olmasına dikkat edilse de vücudun ihtiyaç duyduğu miktar doğal yollarla karşılanmayabilir. Bu gibi durumlarda besin takviyelerinin bağışıklık sistemi üzerindeki rolü büyüktür. Antioksidan özelliğine sahip olan A vitamini, C vitamini, E vitamini, Selenyum, ve Çinko gibi minerallerin tüketimi hastalıklara karşı bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur.
