Kobalamin Nedir? B12 Vitaminini Tanıyalım

Kobalamin, yani B12 vitamini vücudumuzun üretemediği vitamin grubunda yer alır. Suda eriyen B12 vitamini hayvanların bağırsaklarında bulunan mikroorganizmalar tarafından üretilir. Hayvanlarda beslenme yoluyla yedikleri besinlerden ötürü de bu vitamin alınımı sağlanır.*

B12 vitamini faydaları olarak şunlar sayılabilir*;

• Normal enerji oluşum metabolizmasına katkıda bulunur.
• Normal homosistein metabolizmasına katkıda bulunur.
• Normal kırmızı kan hücresi oluşumuna katkıda bulunur.
• Bağışıklık sisteminin normal fonksiyonuna katkıda bulunur.
• Yorgunluğun ve bitkinliğin azaltılmasına katkıda bulunur.
• Hücre bölünmesinde görevi vardır.

Kobalamin nedir diye bakıldığında bu vitaminin sinir sistemi sağlığı üzerindeki büyük etkileri ön plana çıkar. Beyin fonksiyonlarının normal olarak çalışmasında bu vitaminin büyük rolü bulunur. Alyuvarların üretiminde görev alan bu vitamin yapısal olarak en karmaşık ve en büyük vitamin olarak bilinir. Vitaminler vücut tarafından kendiliğinden üretilmediği için özellikle eksiklikleri durumunda dışarıdan takviye edilmeleri olası sağlık sorunlarının başlamadan ve büyümeden ortadan kaldırılmasını sağlar.

Kobalamin Hangi Besinlerde Bulunur?

Sağlıklı ve yetişkin bir bireyde kanda olması gereken B12 miktarı 150 mcg olarak saptanmıştır. Bu miktarın 80 mcg’nin altına düşmüş olması kişide kobalamin yetersizliği olduğunu gösterir. Sadece hayvansal kaynaklı olan besinlerden alınabilen bu vitamin en fazla*;

• Karaciğer ve dalak gibi sakatatlarda
• Midye
• İstiridye
• Karides
• Alabalık
• Ringa
• Uskumru
• Ton balığı
• Süt
• Yoğurt
• Peynir
• Yumurtada bulunur.

Kobalamin yetersizliği saptanmış kişinin beslenme diyetini bu gıdalardan yana zengin bir menü ile güçlendirmesi vitamin eksikliğinin kısa sürede ve etkili bir biçimde önlenmesine yardımcı olur. Besinlerin yanı sıra kişinin takviye edici gıdalardan B12 vitaminin alması çok daha bir iyileşmenin gerçekleştirilmesini sağlar.

Kobalamin Eksikliği Nedir?

Toplumlarda oldukça sık rastlanılan B12 eksikliği önemli komplikasyonlara neden olan bir vitamin eksikliğidir. Bu vitaminin eksikliğinin görülme sıklığı ise; %5 ile %40 arasında değişir. Eksikliğin tespitinde kan testleri uygulaması teşhis için kullanılan yöntemdir. Kişinin vücudunun sağlıklı olmasında son derece büyük önemi olan kobalamin eksikliği durumunda kişiden kişiye farklı semptomlar ortaya çıkabilir.

Kobalamin nedir sorusu bu vitaminin eksikliğinde yaşanılan belirtilerin neler olduğunu beraberinde getirir. Klinik semptomları oldukça fazla olan B12 eksikliği unutkanlığa, el ve ayaklarda üşümeye, solukluk, taşikardi, nörolojik bozukluklar ve psikiyatrik bozukluklara neden olabilir.* Bu semptomları yaşayan kişileirin B12 takviyesi kullanması tavsiye edilir. Bu aşamada vücut için fazla gelen kobalamin vitamini idrar yoluyla vücuttan atılır.

Kobalamin eksikliğinde kişinin beslenmesinin B12 vitamini içeren gıda takviyeleri ile desteklenmesi gerekir. Belirtilerin ortaya çıkması halinde sağlık profesyoneline danışarak kan testti yaptırabilirsiniz. Testlerin ardırndan kobalamin eksikliği tedavisi başlatılması gerekir.

Hayvansal gıdalardan alınabilen kobalamin özellikle vegan beslenmeyi hayat tarzı olarak benimsemiş kişilerde eksikliğini gösterir. Eksikliğin fark edilmesi ile başlanacak olan diyet kişisel tercihlerine uyum sağlamayacağı için bu kişiler tedavi için takviye edici gıdalardan yardım alır. Kişinin hayat kalitesini olumsuz yönde etkileyen semptomların ortaya çıkmasında etkili olan kobalamin eksikliği uzun vadede daha büyük sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir.

Kaynakça

• Yavuz Avşar, A., Taş, E. & Akçay, G. (2014). B-12 Vitamini ve İnfertilite, Ankara Medical Journal, 13 (2), 82-84. https://dergipark.org.tr/en/pub/amj/issue/1739/21395
• 01.2017 tarih ve 29960 sayılı mükerrer Resmi Gazete’de yayınlanan Türk Gıda Kodeksi Beslenme ve Sağlık Beyanları Yönetmeliği
• Aslaner, H. (2018). Vitamin B12 Eksikliği ve Tedavisi . Klinik Tıp Aile Hekimliği , 10 (6) , 18-24 . Retrieved from https://dergipark.org.tr/tr/pub/ktah/issue/47241/593755
• Türkiye Beslenme Rehberi (Tüber), 2019.
• https://turkomp.gov.tr/component_result-b-12-vitamini-41